Metreküp Hesaplama Nedir, Nasıl Yapılır?

Metreküp hesaplama, lojistik ve inşaat gibi sektörlerde sıkça kullanılan bir yöntemdir. En, boy ve yükseklik çarpılarak hacim bulunur. Taşıma, depolama ve maliyet analizlerinde bu yöntem kritik rol oynar. Bu yazıda metreküp hesabının nasıl yapıldığını ve nerelerde kullanıldığını öğreneceksiniz.

Metreküp (m³) Nedir?

Metreküp, bir kenarı 1 metre olan küpün hacmidir. Uluslararası ölçüm sistemlerinde m³ sembolüyle gösterilir. Üç boyutu (en, boy, yükseklik) olan cisimlerin kapladığı hacmi ifade eder. Nakliye, kargo ve lojistik süreçlerinde ürünün hacmini belirtirken metreküp değerine başvurulur.

Her kenarı 1 metre olan küpte 1 metreküp hacim bulunur. Bu sayı, taşıma firmalarının parsiyel yük maliyetlerini belirler.

Lojistikte Metreküp Nasıl Hesaplanır?

1. Kutu Şekilli Ürünler
   En x Boy x Yükseklik formülü kullanılır. Sonuç, hacmi verir.
   Örnek: 50 cm x 80 cm x 60 cm = 0,50 x 0,80 x 0,60 = 0,24 m³

2. Silindir Şekilli Ürünler
   π x (yarıçap)² x uzunluk formülüyle hesaplanır. Bu, silindirin hacmidir.
   Örnek: Çap 40 cm, uzunluk 100 cm ise yarıçap 20 cm olur. Metreküp=3,14 x (0,20)² x 1,00

3. Diğer Şekiller
   Elips, oval veya serbest formlu cisimlerde ortalama değerlerle yaklaşık hesaplama yapılır.

İlginizi çekebilir: Gümrük Vergisi Nedir? İhracat ve İthalat İşlemlerindeki Rolü

Metreküp Hesaplama Formülü

Temel Formül: En (m) x Boy (m) x Yükseklik (m) = Hacim (m³)

Her boyut metre cinsinden olmalıdır. Örneğin 40 cm’yi metreye çevirirken 0,40 kullanmalısınız. Ardından bu üç değeri çarpınca m³ sonucuna ulaşabilirsiniz.

Bu işlem, lojistik sektöründe “hacimsel ağırlık” bulma adımında da kullanılır. Ürün ağırlığı düşük olsa bile hacmi büyükse farklı fiyat uygulanır.

1 Metreküp Kaç Metrekare Eder?

Metreküp, hacim ölçü birimidir. Metrekare, alan ölçüsünü gösterir. Bu iki birim doğrudan birbirine çevrilemez. Ancak yükseklik değeriyle ilgili ortalama alarak bir dönüşüm yapılabilir.

Örnek: 200 m³ hacimli bir odayı 2,5 m tavan yüksekliğiyle düşünelim. Metrekare değeri=200 / 2,5=80 m² Bu yaklaşım, sadece yükseklik boyutu sabitse geçerli olur.

Metreküp Birimleri ve Dönüştürme

• 1 m³=1.000.000 cm³

• 1 m³=1000 dm³=1 kL

• 1 dm³=1 Litre

• 1 cm³=1 mL

Daha büyük hacimlerde hektometreküp (hm³) veya kilometreküp (km³) gibi birimler de kullanılır. Lojistikte genelde metre, desimetre ve santimetre ölçekleri esas alınır.

İlginizi çekebilir: Nakliye Ücreti Hesaplama 2025: Detaylı Rehber

Hacimsel Ağırlık Hesaplama

Hacimsel ağırlık, ürünün yükte kapladığı alana göre hesaplanır. Karayolunda genellikle 1 m³=333 kg, havayolunda 1 m³=167 kg gibi sabit değerler kullanılır. Firma politikalarına veya uluslararası kurallara göre DIM faktörü (örneğin 3000 veya 5000) belirlenir.

Örnek: 60x60x60 cm kutu= (60x60x60)/3000=72 dm³=72 kg hacimsel ağırlık

Hava Kargo Hacim Hesaplama

1. Brüt Ağırlık: Tartılan gerçek kütledir.

2. Kargo Hacmi: En x Boy x Yükseklik/1000000

3. Hacimsel Ağırlık: Kargo hacmi x sabit faktör (örnek: 167)

4. Esas Ücret Ağırlığı: Brüt ağırlık mı büyük, hacimsel ağırlık mı büyük bakılır. Büyük olan geçerli olur.

Böylece kargo bedeli hesaplanır. Hava kargoda yüksek hacim sıklıkla ek maliyet yaratır.

Konteyner Metreküp Hesaplama

Konteyner taşımacılığında önemli nokta, ürünü istiflerken kaç paletin sığabileceğini bilmektedir. 20’lik konteyner iç ölçüleri yaklaşık 5,90 m uzunluk, 2,35 m genişlik ve 2,39 m yüksekliktir. Toplam hacmi yaklaşık 33 m³ civarındadır.

Standart palet ölçüsü 1,00 m x 1,20 m şeklindedir. 20’lik konteyner 10 palet alabilir. 40’lık konteyner ise ortalama 21 palet kapasitesine sahiptir.

İlginizi çekebilir: Konteyner Ölçüleri Nedir? Lojistikte Doğru Konteyner Seçimi

Beton Metreküp Hesaplama

İnşaat sektöründe beton dökümü için hacim önemlidir. 0,40 m x 0,40 m kesitli ve 3 m yüksekliğindeki kolon:

Hacim=0,40 x 0,40 x 3=0,48 m³

Bu değer, kaç kolon dökülecekse katlanır. Böylece toplam beton ihtiyacı hesaplanır.

Kereste Metreküp Hesaplama

Kereste kesiti, en x boy x kalınlık yoluyla bulunur. 1 m³ kereste=600 kg civarı ağırlığa sahiptir. Kereste ticaretinde satıcı ve alıcı, tam metreküp üzerinden pazarlık yapar.

Örnek: 2,5 cm kalınlık, 15 cm en ve 3 m boy:

Hacim=0,025 x 0,15 x 3=0,01125 m³

İnşaat Metreküp Hesaplama

İnşaat alanlarında metreküp; kazı, döşeme ve kolon hacimlerinde kullanılır. 50 cm x 50 cm x 6 m ölçüye sahip bir kolonun hacmi:

0,50 x 0,50 x 6=1,5 m³

Böylece malzeme ve maliyet analizleri yapılır. İnşaatçılar, her aşamada bu değerleri takip eder.

Havuz Metreküp Hesaplama

1. Dikdörtgen Havuz: Uzunluk x Genişlik x Derinlik

2. Yuvarlak Havuz: π x (yarıçap)² x Derinlik

3. Oval/Serbest Havuz: Temel geometrilere bölerek yaklaşım hesabı

Havuz metreküp bilgisinin su kimyasalları, filtre sistemleri ve enerji tüketimi açısından önemi büyüktür.

Desi ve Metreküp İlişkisi

Desi, genelde kargo ve nakliye sektöründe kullanılır. En x Boy x Yükseklik / 3000 formülüyle elde edilir. Metreküp, 1 m³=1000 dm³’e eşittir. Dönüşüm yapılırken 1 dm³=1 Litre mantığını göz önünde tutmalısınız.

Desi ile hacimsel ağırlık paraleldir. Kargo fiyatlaması, bazen kilogramdan ziyade desi ya da metreküp üzerinden yapılır.

Metreküp Hesaplama Programı

Çok sayıda ürün veya paket varken tek tek hesaplamak zor olabilir. Bu nedenle metreküp hesaplama aracı gibi yazılımlar geliştirilmiştir. https://www.kamyoon.com/metrekup-hesaplama-araci da benzer araçlara erişebilirsiniz. Kamyoon, lojistik sektöründe yenilikçi yaklaşımıyla dikkat çeker.

Bu yazılımlar, en-boy-yükseklik gibi verileri girmenizle anında sonuç verir. Ayrıca hacimsel ağırlık, desi gibi parametreleri de gösterir. Zaman tasarrufu sağlar. 

Metreküp ile Metrekare İlişkisi

Metreküp (m³), hacim birimi; Metrekare (m²), alan birimidir. Ancak konut veya ofis hacmi hesaplanırken, tavan yüksekliği sabit alınırsa dönüştürme yapılabilir.

Örnek: 200 m³ hacimli odanın yüksekliği 2,5 m olsun. 200/2,5=80 m² Sonuç, yaklaşık alanı yansıtır. Fakat bu yaklaşım, tam dönüşüm sayılmaz. Çünkü birim türleri farklıdır. 

Lojistikte Metreküpün Önemi

• Nakliye Maliyeti: Yükün kapladığı alan, taşıma bedelini etkiler. Hacimsel ağırlık büyükse ücret artar.

• Depolama: Depoda ürünlerin nasıl istifleneceği hacme göre planlanır.

• Araç Seçimi: Parsiyel veya komple yük taşımasında, hangi aracın uygun olduğu metreküp hesabıyla kararlaştırılır.

Metreküp bilgisi olmadan, kapasite planlaması zordur. Hata, gecikme ve ek masraflara sebep olabilir. 

Sıkça Sorulan Sorular (FAQ)